Botuar më 01.VI.2008
Artistët krijojnë në bazë të përfytyrimeve, përceptimeve, përdorimit të imagjinatës dhe atë e shpalojnë në veprat artistike, e cila do të gjejë rrugën e bashkëjetesës, bashkëkomunikimit me publikun. Artisti krijon për të pasqyruar mendimet intelektuale përmes filozofisë shpirtërore në botën e artit, andaj publiku është vlerësues i këtyre mendimeve.
Mr. Ilir Ramadani
Çdo artist në krijimtarinë individuale mundohet të jetë pjesë e qëndrueshme e realitetit artistik, të krijojë atë që nuk është paraqitur në vepra tjera, që vepra artistike të jetë një shembull i reflektimit të çdo situate me të cilat ballafaqohet njeriu dhe këto situata t’i paraqes përmes mendimeve (varësisht prej gjendjes së tij shpirtërore) dhe t’i plasojë tek publiku. Vet krijimtaria artistike përveq që ka në vete shpirtin e autorit dhe mjeshtërinë e tij individuale, rruga e saj për të dëpërtuar tek shtresat e gjëra dhe komunikimi me ta është një proces tejet dinamik dhe i përcjellur me mënyra të interpretimit të mendimeve pozitive apo edhe qofsjin ato negative në lidhje me atë se çfarë kategorie i përket vepra artistike. Gjëja e parë në të cilën i subordinon artisti mendimet intelektuale dhe shpirtërore është paraqitja e së bukurës e jo ta anashkalojë atë, pasiqë e bukura në art krijon raporte të ndjeshmërisë dhe na bënë të butë emocionalisht. Qëllimi final i çdo artisti është që në veprën e tij të paraqes të bukurën, vendosjen e secilës pjesë në vendin e saj në mënyrë të pakontestueshme dhe të pakrahasueshme për nivelin e paraqitjes, në aspekt të simetrisë, asimetrisë, masës, ekuilibrit, harmonisë, ndjeshmërisë etj. Ju ka shkuar në mendje të bëni pyetje të tilla që do gjenin përgjegjje adekuate në lidhje me artistin dhe impaktin e tij me publikun? Cili do të ishte korelacioni midis tyre? Çfarë roli luan publiku në vlerësimin e veprave artistike? Rezultatet në aspekt estetik do të përgjithësojnë këtë impakt dhe do të tregonin vendin e artistit tek publiku. Derisa krijuesit në ndëgjegjen e tyre kanë të qartë atë se çfarë do të paraqesin në veprat artistike (të deshifruar dhe të vetëdijëshme me atë se si do ti shprehin mendimet artistike), ata krijojnë në bazë të përfytyrimeve, përceptimeve, përdorimit të imagjinatës dhe atë e shpalojnë me një mjeshtëri në këto vepra, të cilat do të gjejnë bashkëjetesë, bashkëkomunikim, bashkëbisedim me masat popullore (publikun). Në një eviniment të deskriptuar nga ana e njeriut që përdor intelegjencën dhe mendimin intelektual, paraqitet njëherit edhe tjetërsimin e ngjarjes reale në atë imagjinative dhe atë me një nivel të lartë artistik. Mirëpo, tjetërsimi i evinimenteve që përshkojnë mendimet e tija në aspekt artistik, është edhe konçiziteti i përvojës dhe ngritjes së tij intelektuale dhe emocionale – spirtuale. Përmbledhja dhe përshkrimi letrar, muzikor, ilustrues, teknik, unifikimi i mendimeve gjithëpërfshirëse japin sinjalin e unifikimit të të gjitha arteve në veprën artistike. Rëndësia e veprës muzikore është edhe në një sferë tjetër, e kjo është impakti që ka vepra muzikore me publikun dhe stimulimi i tij për të avancuar artin (duke gjetur shtigje, rrugë e mënyra të reja teknike, përmbajtësore e formale) e posaqërisht muzikën (në kohën tonë bëhen përpjekje për t¨re gjetur një zgjidhje që do të mundësonte unifikimin e një sistemi të ri notal). Impakti luan rolin kryesor në vlerësimin e drejtë e të fuqishëm të jetëgjatësisë së veprave muzikore – artistike, e kjo është edhe një shtysë e mirë për të parë se në cilën rang radhitet autori i saj. Mobilizimi artistik është vetëm atëherë kur kemi kontrollin e publikut, zgjedhësin më të drejtpërdrejt dhe të saktësuar të një vepre artistike. Se cila vepër mund të jetojë më gjatë në këtë imapkt, atë do të duhet ta shihnim në aspektin kohor që është mundësia e vetme e një përgjegje adekuate. Vepra muzikore vlenë aq sa publiku e mban në kujtesë, kjo do të ishte mënyra e vetme për të parë rëndësinë e një vepre, universalitetin që ka në vet përmbajtjen e mesazhit që transmeton dhe është fakti i argumentuar nga vet publiku. Vepra muzikore nuk mund të krahasohet për nga përmasat e saja, por për nga jetëgjatësia që mbetet në impakt me publikun dhe me mesazhin universal që transmeton dhe bëhet bashkë-ekzistues nëpër shekuj. Krijimtaria artistike si njëra ndër mënyrat e paraqitjes së mendimeve me anë mjeteve shprehëse është formë e komunikimit në mes të artistit (botës së artit të paraqitur prej tij) dhe mbështetjen që do ta gjejnë këto mendime tek publiku dhe në njëfarë mënyre publiku është mekanizmi i vetëm me të cilin do të bëhej balancimi për vlerën e saj. Ky balancim paraqet anën thelbësore të veprës së krijuar nga artisti, megjithatë ky fenomen është edhe një kritik (çfarëdo qoftë ajo pozitive apo negative) për të ngritur në pah nivelin e artistit dhe do të duhej të kontribuonte në synimin e artistit që në çdo vepër të pasqyroj të bukurën e imagjinuar dhe të balancojë raportet e tij me publikun, duke krijuar vlerave estetike. Për ndikimin që ka publiku në krijimtarinë muzikore dhe tek vet artisti, tregon fakti i angazhimit të artistit që të plasoj atë që është më e mira, pasiqë jeta e artistit, krijimtaria e tij, pasqyrimi i mendimeve të realizuara me një vizion të qartë, me një unifikim të asaj që imagjinata e artistit e krijon në horizontin e gjendjes së tij shpirtërore, e cila shërben dhe vlen për publikun si pasqyrë e një realiteti të ri e menduar duke i shfrytëzuar të gjitha shtigjet, rrugët dhe mjetet shprehëse të një niveli të lartë artistik. Për të ardhur deri tek një vlerësim sa më i mirë i veprës artistike nga ana e publikut, vepra duhet të krijohet në përmasa universale, që të ketë dinamikën e zhvillimit kohor, të mbaj vulën e shpirtit dhe të ndjeshmërisë së artistit, të paraqes atë që është unifikim i botës së mbrendshme dhe të jashtme të artistit, që tek publiku këtë botë e shfaq përmes artit dhe specifikave të tij. Impakti i artistit me publikut është një sfidë me të cilën krahasohet vepra e artistit për nga vlera estetike, në mënyrën më të lehtë që do të gjejë realizimi i botës së artistit përmes veprës artistike duke depërtuar tek publiku artëdashës. Andaj ky impakt paraqet njëherit cilësinë që mban vepra artistike e krijuar me një seriozitet dhe angazhim, për të sjellur një frymë të re, duke trajtuar gjendjen psikologjike dhe shpirtërore të artistit dhe kjo pikërisht përmes mesazhit universal që jep për publikun dhe bashkëjeton me të shekuj me radhë. Fenomeni kohë, i zgjidh të gjitha dilemat e vlerësimit të një vepre artistike, se cila është vlera e saj, pasiqë vlerat estetike janë gjithëkohore.
(Autori është Magjistër për Estetikë dhe Publicistikë)
No comments:
Post a Comment