Monday, December 15, 2008

Joserioziteti e dëmtoi Korin dhe Filarmoninë - Operën e Kosovës

Estetika dhe njeriu

Botuar më 15.XII.2008

Serioziteti është ilaqi më i preferuar për t’iu shmangur të dëmshmës. Koncerti u dirigjua nga një njeri me mjaft vlerë, me një diapason të gjërë artistik, por artistët kosovar ishin të tejkënaqur me atë që e shpasolën, duke u bërë pjesë e një gjenerate që nuk kanë kapacitet të krahasohen me solistët e vendeve tjera (me përjashtin të një pakice prej tyre)

Mr. Ilir Ramadani

Arti nuk ka gojë, por ka gjuhë specifike, ai të bënë të ndieshëm dhe të prek në instiktin njerëzor. Qasja e drejt artistike e begaton jetën e njeriut gjatë rrugëtimit nëpër sfidat e jetës, duke krijuar një përkufizim dhe filozofi të qartë për kulturën dhe rëndësinë e saj. Muzika është art kohor që përcjell tek publiku emocione të atilla që nuk mund të përqohen përmes arteve tjera (sepse gjenë rrugën e depërtimit shumë më lehtë dhe me pak vështërësi). Këto emocione kësaj radhe tek shtresa intelektuale i përcolli Kori dhe Filarmonia - Opera e Kosovës, me përformim para publikut prishtinas, të një nivel jo të kënaqshëm estetik. Faktor kryesor që e bënë një paraqitje të suksesshme, është qasja e duhur dhe e drejt ndaj artit dhe shtresës intelektule, që ata mos ta ndiejnë veten e tyre të fyer. Performimi dha një pasqyrë të një nivel të ultë të individëve që performuan (si atyre vokal, gjithashtu edhe instrumental). Së pari ishte një vetkënaqësi nga ana e solistëve, që është një gjë e dëmshme për ta, por edhe për ngritjen e tyre artistike ne të ardhmën (sepse mund të performosh çdo ditë e të mos jesh në nivel të barabart me artistët e cilitdo vend tjetër).

Ne vetën kënaqemi e kënaqemi. Urojmë njëri - tjetrin pa e lodhur kokën me të vërtet se si ishte paraqitja jonë (dhe vallë këtë e bëjmë nga mos azhurimi dhe ndjenja për të bukurën në art). Nga vetkënaqësia kemi vetëm dëme e asesi nuk jemi real dhe të përgjegjshëm. Serioziteti është ilaqi më i preferuar për t’iu shmangur të dëmshmës. Punë, angazhim, seriozitet dhe me përkushtim, por pa vetkënaqësi të tepruar mund të arrijmë atë që bota e qytetëruar e ka arritur me shekuj. Edhepse koncertin e dirigjoi një njeri me mjaft vlerë, me një diapazon të gjërë artistik, me një shpirt të madh prej artisti, i cili koncertoi nëpër shumë vende të botës, por kësaj radhe nuk pati rastin që të bëjë gjënë më të mirë dhe e dini pse? Sepse artistët kosovar ishin të tejkënaqur me atë që e shpasolën, duke u bërë pjesë e një gjenerate gati të dështuar (me përjashtin të një pakice prej tyre). E themi këtë sepse vetëm krahasimi të jep mundësinë më të mirë për të qenë pjesë e një rendi me vlerë estetike. Solistët kosovar duhet të jenë vetkritik, e mos të paraqiten me shumë vetkënaqësi, e pak seriozitet, sepse e fyejnë veten dhe të tjerët. Neve na mungon shumëçka që botës së qytetëruar nuk i mungon.

Atëherë duhet të parashtrohen disa pyetje. Çka i mungon njerëzve në Kosovë? Pse nuk kemi seriozitet? Pse vetëm i marrin gjërat shkel e shko? A me të vërtet na duhet një riformim edukativ?

Këtyre pyetjeve mund t’i përgjigjemi me shumë pak fjalë. NA MUNGON KULTURA PËR PUNË. Vetëm atëherë kur jemi në gjendje t’i përballojmë me sukses kërkesat estetike, do të bëhemi për lakmi. Pika më e diskutueshme e koncertit, ishte paraqitja tejet e dobët e korit të Filharmonisë së Kosovës. Kjo i dha një imazh të zbeht këtij evenimenti të organizuar për nder të festës së vitit të ri. Një gjë është e qartë, se nuk mungojnë kuadrot solistik (përveq atyre instrumental), por me ta duhet të punohet e të punohet, pa ndonjë lëvdat të tepruar, sepse performimi i tyre e tregoi të kundërtën e asaj që jemi mësuar ti dëgjojmë. Performime të tilla ndoshta nuk do të kemi në të ardhmën, sepse me të vërtet i kemi kaluar të gjithë kufijt e artit dhe këtë e kemi bërë për së mbrapshti, duke i dhënë vetes një komoditet, ndërsa po ta kthejmë shikimin kah e vërteta reale, atëherë…

A mundemi ne të jemi në hap me vendet tjera? Kjo mbetet të shihet në të ardhmën.


(Autori është Magjistër për Estetikë dhe Publicistikë)

No comments: